Święto Wojska Polskiego upamiętniające zwycięską Bitwę Warszawską, stoczoną w 1920 r. w czasie wojny polsko bolszewickiej, jest corocznie obchodzone w Parku im. I. Paderewskiego koło Toronto jako Dzień Żołnierza Polskiego. To polonijne święto, organizowane przez Placówkę 114 Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, ma długą tradycję zapoczątkowaną przy współpracy z Kongresem Polonii Kanadyjskiej Okręgu Toronto i i Centralnym Komitetem Weterańskim.
Tegoroczne obchody odbyły się w niedzielę 20 sierpnia 2023. Prowadził komendant Pl. 114 SWAP Adam Dawidek. Gośćmi honorowymi, obok przedstawicieli organizacji polonijnych, byli attaché wojskowy RP komandor Paweł Podgórny i konsul generalna Magdalena Pszczółkowska. KPK OT reprezentował prezes Jan Cytowski.
Uroczystość rozpoczął pochód sztandarowy przy dźwiękach orkiestry. Po przeglądzie sztandarów i hymnach narodowych Kanady, USA i Polski nastąpiła minuta ciszy, apel poległych i „Last Post”. Pod tablicami upamiętniającymi rocznice powstania SWAP i śmierci Ignacego Paderewskiego zostały złożone wieńce. Następnie w przemówieniach przypomniano najważniejsze etapy naszych dziejów prowadzących do obchodzonej rocznicy. Podkreślano znaczenie silnej wyszkolonej armii jaką szczyci się dziś Polska.
Prezes Jan Cytowski przypomniał wydarzenia historyczne, z którymi wiąże się to święto:
- w 1923 r. 100 lat temu ustanowiono Dzień Wojska Polskiego dla uczczenia Bitwy
Warszawskiej, rozkazem min. Spraw Woskowych gen. Stanisława Szeptyckiego. - 13 sierpnia 1873 urodził się gen. Józef Haller, to 150 rocznica urodzin.
- Bitwa Warszawska – Cud nad Wisłą to cudowny zbieg okoliczności:
- mimo przeciwnościom losu, poprzez Rumunię i Węgry dociera amunicja i broń z Francji. Anglia, Niemcy i Czesi nie pomagają. Dokerzy w Gdańsku nie rozładują pomocy dla Polski nawet humanitarnej z Kanady i USA.
- udana akcja armii Sikorskiego, zdobycie 2 radiostacji sowieckich w Ciechanowie, wojsko bez łączności, 48 godz. czytanie Pisma Świętego.
- błędna decyzja Budionnego i zwrot na Lwow mimo rozkazu na Warszawę.
- doskonały manewr Piłsudskiego – znad Wieprza, na tyły armii Tuchaczewskiego.
- udana mobilizacja społeczeństwa przez rząd premiera Witosa, napływ ochotników.
- niezwykłe bohaterstwo wojska w rejonie Radzymina i Ossowa, bohaterska postawa ks. Skorupko.
To wszystko właśnie, to znamiona Cudu, Cudu nad Wisłą.Po 1945 r. nastąpił czas przemilczania, zapomnienia, wręcz suflowania Polakom pedagogiki wstydu. Dziś trzeba przypominać światu o prawdziwym wkładzie Polaków, polskiego żołnierza do kształtu obecnej rzeczywistości:
- 1683 Sobieski pod Wiedniem zatrzymał zalew muzułmański,
- 1920 zatrzymano zalew bolszewizmu.
Prezes Cytowski zakończył swoje wystąpienie apelem do Polonii: My tutaj musimy przypominać w Kanadzie i w Ameryce o tym, co Polacy wnieśli do cywilizacyjnego rozwoju. Uczmy młode pokolenie tego, bo w tutejszych szkołach o tym się nie mówi. Przekażmy dzisiaj słowa uznania naszym Żołnierzom i Służbom mundurowym za służbę w obronie polskich granic, politykom, którzy troszczą się o bezpieczeństwo Polski i wszystkim, tym wszystkim, którzy pracują dla zapewnienia bezpieczeństwa Polaków.
Wspierajmy tych, których celem jest dobro Polski i Polaków oraz Polska Racja Stanu.
W dalszym ciągu uroczystości Kawaler Orderu Krzyża Virtuti Militari Zbigniew Gondek został mianowany przez Ministerstwo Obrony Narodowej na stopień podpułkownika Wojska Polskiego. Po części oficjalnej odprawiona została msza święta przez opiekuna duchowego Rodziny Radia Maryja o. Jacka Cydzika. Zaproszeni goście udali się na uroczysty bankiet do sali hetmańskiej. W parku rozpoczął się piknik i zabawa.
Tekst: Krystyna Sroczyńska, Komisja Informacji KPK OT
Fot.: Teresa Szramek, Związek Polaków w Kanadzie