W dniach 29-31 maja 2009 odbył się XXX Walny Zjazd Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce SWAP i Korpusu Pomocniczego Pań. SWAP jest najstarszą organizacją zrzeszającą polskich weteranów rozproszonych po świecie. Organizacja ta została powołana do życia w maju 1921 na zjeździe w Cleveland Ohio przez ochotników “Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera, którzy powrócili do Ameryki po wywalczeniu wolnej Polski.
Zjazd miał miejsce w hotelu Holiday Inn na Grand Island, NY na rzece Niagara. Gospodarzami Zjazdu byli: Placówka 1
SWAP w Buffalo NY i Placówka 114 SWAP w Toronto.
Komendant Naczelny Wincenty Knapczak nawiązał do ważnych rocznic, z którymi zbiegł się Jubiluszowy XXX Zjazd, podkreślając ich historyczne znaczenie i olbrzymi wpływ na życie wielu z nas i na układ sił politycznych w świecie. W tym roku przypada 70 rocznica wybuchu II wojny światowej, 65 rocznica polskiego zwycięstwa w Bitwie o Monte Cassino, 65 rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Weterani SWAP wezmą udział w obchodach nadzwyczajnych uroczystości, jakie przygotowują władze RP we wrześniu.
Program zjazdu obejmował sesję inauguracyjną rozpoczętą wprowadzeniem sztandarów, obrady wstępne i obrady w powołanych Komisjach,
sprawozdania, wybory ZG SWAP, wspólną sesję z Korpusem Pomocniczym Pań i zaprzysiężenie Zarządów. Komendantem Naczelnym nowego zarządu został ponownie wybrany pan Wincenty Knapczak.
Podczas bankietu zjazdowego wręczone zostały medale “Pro Memoria” za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i ich czynach w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu.
Medale wręczali Minister dr Jan Stanisław Ciechanowski,
Zastępca Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i płk Wiesław Misztal, Dyrektor Departamentu Wojskowego Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Na wniosek Placówki 114 SWAP z Toronto, medalem uhonorowani zostali: Jan Kowalski, Mieczysław Lutczyk, Krystyna Sroczyńska, Dominik Szewczyk i Komendant Krzysztof Tomczak.
Msza św. w niedzielę i wspólny obiad żołnierski zakończyły Zjazd.
Historia powstania Placówki 114 w Toronto została zamieszczona w pięknie wydanej pamiątkowej książce, dedykowanej wszystkim uczestnikom XXX Walnego Zjazdu Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, przez Współorganizatora Zjazdu – Placówkę 114 SWAP z Toronto, obchodzącej w 2010 roku 80-ta rocznicę istnienia oraz jej komendanta Krzysztofa Tomczaka.
Placówka 114 została założona 12 wrzesnia 1930 roku w Toronto przez garść Weteranow Armii Polskiej I Wojny Światowej i wojny Polsko-Bolszewickiej. Bodźcem dla założycieli była piękna rola jaką odegrała Kanada w roku 1917 udzielając kadrom Armii Polskiej w Północnej Ameryce gościny i ofiarując na ten cel obóz na terenie Niagara-on-the-Lake. Historia nawiązuje do wielkiej postaci pierwszego bojownika o wolność Polski, Ignacego Jana Paderewskiego i generała Józefa Hallera. Założyciele Placówki 114 postawili sobie za cel zadanie, drogie sercu każdego Polskiego Żołnierza. Przede wszystkim skupić wszystkich rozproszonych byłych żołnierzy w jedno wielkie braterskie koło, aby hodowac bojową tradycję niezmożonego bojownika z dalekich Kresów Rzeczypospolitej i nieugiętego obrońcy wolności Polski, Ignacego Jana Paderewskiego i aby swoje święte obowiązki wzajemnej pomocy i koleżeństwa wobec towarzysza broni płynące, zawsze wiernie wypełniać. W książce pamiątkowej, obok swojej historii, Placówka 114 podała skład pierwszego zarządu, oddając honor swoim założycielom, a zamieszcżonym cytatem oddała myśl przewodnią swojego działania.
“Wierzę w braterski dłoni uścisk i zachętę,
Wierzę w duchów zbudzonych obcowanie święte…
Wierzę w siłę, co stapia czyny i ofiary
Na dni nowych słoneczne, królewskie sztandary.
Wierzę w orli lot ducha, co nigdy nie stoi…
I “niechaj mi się stanie podług wiary mojej”!
“Credo” Maria Konopnicka.
Krystyna Sroczyńska (KPK OT – Komisja Informacji)
Fotografie: Andrzej Rozbicki i Andrzej Załęski.