Konstytucja 3 Maja, pierwsza w Europie i druga na świecie, demokratyczna konstytucja, uchwalona przez sejm w 1791 r., jako ustawa rządowa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązywała tylko przez jeden rok. Została obalona przez konfederację targowicką w wyniku interwencji wojsk rosyjskich w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1792 roku. Konstytucja 3 Maja inspirowała naród polski po utracie niepodległości w 1795. Przez 123 lata rozbiorów, pamięć o Konstytucji 3 Maja, pomagała podtrzymywać polskie dążenia do niepodległości. Od roku 1918 dzień 3 maja obchodzony był w Polsce jako święto narodowe, aż do czasu okupacji podczas II wojny światowej. Zdelegalizowane przez hitlerowców, sowietów i władze komunistyczne święto, zostało przywrócone w roku 1990.
Uroczystości upamiętniające 224 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, zorganizowane przez Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej, odbyły się w niedzielę 3 maja 2015.
O godz. 11:00 w kościele Św. Stanisława Kostki odprawiona została uroczysta msza św. w intencji Ojczyzny przez proboszcza o. Wojciecha Kurzydło OMI. Homilia wygłoszona przez o. Wojciecha, dotyczyła niedzielnej ewangelii oraz religijnych i historycznych wartości obchodzonej rocznicy, t.j. święta NMP Królowej Polski i Konstytucji 3 Maja. Polskie i kanadyjskie flagi przed kościołem, sztandary i flagi w kościele podkreśliły doniosłość tej uroczystej mszy św.
O godz.14:15 przed budynkiem SPK została uformowana kolumna polonijna. Pochód prowadzony przez komendanta Placówki 114 SWAP Krzysztofa Tomczaka wraz z harcerzami niosącymi polską i kanadyjską flagę, przeszedł ulicą College przed Parlament Ontaryjski Queen’s Park.
Na początku odegrano hymny narodowe, Kanady i Polski. Przy polskim hymnie, na maszt została wciągnięta polska flaga przez zasłużonych weteranów, Jana Gasztolda, towarzyszącego mu Marcelego Ostrowskiego oraz harcerzy.
Gośćmi honorowymi byli: konsul generalny RP Grzegorz Morawski oraz posłowie reprezentujący wszystkie partie polityczne zasiadające w parlamencie ontaryjskim: Yvan Baker reprzentujący rządzącą Partię Liberalną, Jim Wilson – lider oficjalnej opozycji, Partii Konserwatywnej oraz Cherri di Novo poslanka Partii Nowych Demokratów.
Głównym mówcą był prowadzący uroczystość prezes KPK OT Juliusz Kirejczyk, który przedstawił fundamentalną rolę ustaw konstytucyjnych w rozwoju demokracji i pionierską rolę Konstytucja 3 Maja w tym procesie.
Konsul Grzegorz Morawski nawiązal do czasów uchwalenia Konstytucji 3 Maja, kiedy Polska była krajem postępu i rozkwitu. Przekazał słowa wielkiego uznania dla Okręgu Toronto KPK i jego prezesa za wiodąca rolę w przekazywaniu Polonii historii.
Wszyscy trzej parlamentarzyści podkreślali fakt, że Konstytucja 3 Maja była historycznie pierwszą w Europie, nowoczesną spisaną konstytucją. Wyrazili osobiste postawy wobec spraw polskich i złożyli życzenia: Yvan Baker przekazał dyplom z życzeniami i gratulacjami w imieniu Legislatury Ontario i swoim jako MPP Etobicoke Centre. Jim Wilson przekazał dyplom z gratulacjami od „Hon. Dave Levac, Speaker Provincial Parliament”. Cherri di Novo przekazała pozdrowienia od Peggy Nash MP.
Na zakończenie tej miłej i radosnej uroczystości, prezes J. Kirejczyk serdecznie podziękował wszystkim za uczestnictwo.
Cieszy liczna obecność harcerzy z ZHP i ZHR podczas całej uroczystości. Harcerze wnieśli sztandary wielu szczepów do kościoła, pełnili przy nich wartę podczas mszy św. i czytali słowa liturgii. Szli długim szeregiem w pochodzie, aby uczestniczyć w głównych uroczystościach przed gmachem parlamentu. Ich werble było słychac także w drodze powrotnej.
Krystyna Sroczyńska, Komisja Informacji KPK OT.
Fot. Łucja tec i Michał Kustra
