75. Rocznica Bitwy o Monte Cassino

18 maja 1944 polscy żołnierze II Korpusu pod dowództwem gen. Władysława Andersa, podporządkowani 8 Armii Brytyjskiej, zatknęli polską flagę na ruinach klasztoru Benedyktynów na wzgórzu Monte Cassino we Wloszech, uznawanego przez ówczesnych strategów wojskowych za obiekt nie do zdobycia. W czasie II wojny światowej klasztor stanowil kluczową niemiecką pozycję obronną dla zablokowannia drogi do Rzymu. W bitwie brało udział 46 tys. żołnierzy polskich, zginęło 923, rannych zostało 2931, za zaginionych uznano 345.

Odwaga polskiego żołnierza i strategia dowódców w Bitwie o Monte Cassino rozsławiła imię polskiego żołnierza na całym świecie. Monte Cassino wzbudza dumę i jest źródłem wzruszeń w kraju i w każdym zakątku świata, gdzie skupia się Polonia.

W Toronto, co roku w maju, Placówka 114 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce i Organizacja Weteranów II Korpusu 8 Armii przypominają historię Bitwy o Monte Cassino i oddają chwałę bohaterom. Polskie zwycięstwo na włoskiej ziemi, uczcili uczestnicy obchodow 75 rocznicy Bitwy o Monte Cassino w niedzielę 19 maja 2019 w Parku im. I. Paderewskiego.Z flagami i sztandarami, aleją dębów katyńskich, przy dźwiękach „Warszawianki”, przeszedł pochód, prowadzony przez komendanta Pl 114 SWAP Krzysztofa Tomczaka. W pochodzie szły organizacje weterańskie i polonijne, reprezentacje wojsk polskich i kanadyjskich, panie w błękitnych pelerynach z Korpusu Pomocniczego Pań przy Pl. 114 SWAP, w biało-czerwonych szalach Fundusz Dziedzictwa Polek w Kanadzie i w zielonych chustach Koło Pań „Nadzieja”.

Pochód zatrzymał się pod rozległym dachem, gdzie pośród wieńców i kwiatów, złożonych pod sceną i błyszczącego złota orkiestry „Polonia Bras Band”, czekali zgromadzeni uczestnicy, z weteranami i oficjalnymi gośćmi w pierwszych rzędach. Z licznej niegdys Organizacji II Korpusu, było już tylko dwóch bohaterów spod Monte Cassino: por. Bolesław Chamot i por. Stefan Podsiadło, prezes Organizacji II Korpusu. Zostali przedstawieni przy głośnych oklaskach publiczności.

Komendant Krzysztot Tomczak zgłosił gotowość sztandarów do przeglądu. Przeglądu dokonał attache obrony RP w Kanadzie komandor Krzysztof Książek. Odegrane zostały hymny narodowe Kanady i Polski. Minutą ciszy uczczono żołnierzy poległych na wszystkich frontach świata. Apel poległych odczytał Adam Dudzik.

Fot. Maria Świętorzecka

Marek. J. Gołdyn Foto / Euro Canada News

Fot. Maria Świętorzecka

Marek. J. Gołdyn Foto / Euro Canada News

Fot. Maria Świętorzecka

Marek. J. Gołdyn Foto / Euro Canada News

Fot. Maria Świętorzecka

Wzruszenie wzbudził pan Stefan Podsiadło, gdy przypomniał obietnicę daną przed rokiem, kiedy niespodziewanie przerwał swoje obszerne przemówienie słowami: „ciag dalszy za rok”. Pan Stefan dotrzymał obietnicę. Tegoroczne wystąpienie kontynuował od przerwanego w ubiegłym roku miejsca w historycznym opisie wydarzeń związanych ze swoimi przeżyciami, jako czynnego uczestnika tej wielkiej bitwy. Pan Stefan Podsiadło, całym sercem oddany Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, jest dumny, że walczył u boku Generała Andersa, który w pewnym okresie swojego życia przeszedł na stronę Marszałka i został dozgonnie po jego stronie. Pan Stefan w tym roku był słabszy niż dotąd i głos miał słabszy, kiedy zaczął śpiewać „Czerwone Maki”. Nikt nie pozwolił, aby jego, zawsze mocny głos, załamał się pod siłą wzruszenia. Wszyscy powstali i razem z Bohaterem śpiewali długie zwrotki tej niezwykłej pieśni, która porywa serca bijące polskością.

Uroczystość prowadził komendant Placówki 114 SWAP Krzysztof Tomczak. Po powitaniu zebranych, komendant w swoim przemówieniu przebiegł przez 75 lat, które minęły, z ich dramatami i pięknem. Dzisiaj jesteśmy winni złożyć raport żołnierzom, którzy swoją misję wypełnili. Chcemy powiedzieć, co zrobiliśmy z ich zwycięstwem i ofiarą. Wyraził przekonanie, że nowe pokolenie będzie broniło niepodległości ojczyzny i wolności, tak jak tamci żołnierze walczyli o szczyt.

Gośćmi honorowymi byli: Jego Ekscelencja Ambasador RP w Ottawie Andrzej Kurnicki, Attaché Obrony RP w Ottawie Kmdr Krzysztof Książek, Konsul Generalny RP w Toronto Krzysztof Grzelczyk, Kierownik Wydziału Polityczno Ekonomicznego Ambasady RP w Ottawie Mikołaj Cholewicz, Przewodnicząca Rady Polonii Świata Teresa Berezowska, Członek Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Marszałku Senatu RP, były Przewodniczący Rady Polonii Świata, reprezentant Kongresu Polonii Kanadyjskiej Okręgu Toronto Jan Cytowski, Wiceprezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej Juliusz Kirejczyk, Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego w Kanadzie hm. Stanisław Reitmeier, byli Posłowie, ponownie kandydaci, Parlamentu Kanady Władysław Lizoń i Ted Opitz, Prezes KPK Okręg Mississauga Leszek Błaszczak, Prezes KPK Okręg Niagara Zofia Soja, Prezes Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej Stefan Woźniak, Prezes Stowarzyszenia Lotników Polskich Skrzydło “Warszawa” Jan Gasztold, Prezes Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej im. Gen. Władysława Sikorskiego Oshawa Leszek Starzyk, Mjr Lucjan Grela, Płk Jarosław Gorowski, Prezes Royal Canadian Legion Placówka 621 im. Gen Władysława Andersa Robert Zawierucha, Prezes Stowarzyszenia Inżynierów Polskich w Kanadzie Kazimierz Babiarz, Przewodnicząca Federacji Polek w Kanadzie Katarzyna Grandwilewska, Wiceprezes Związku Polaków w Kanadzie Grzegorz Dorożynski, Prezes Związku Narodowego Polskiego w Kanadzie Gmina 1 Józef Aleksandrowicz, Wiceprezes Związku Narodowego Polskiego w Kanadzie Henryk Kacprzak, prezes Związku Ziem Wschodnich Władysław Dziemiańczuk, Komendant Placówki Nr 1 SWAP w Buffalo Stanisław Przystał, Przewodnicząca Stowarzyszenia Inżynierów Polskich Oddział Toronto Krystyna Sroczyńska, Prezes Stowarzyszenia Polskich Kmbatantów Kolo 20 Sylvia Maniak i były Prezes Zofia Śliwińska, Komendant Stowarzyszenia im. Józefa Piłsudskiego “Orzeł Strzelecki” Grzegorz Waśniewski, Prezes Korpusu Pomocniczego Pań przy Pl. 114 SWAP Halina Stankiewicz, Prezes Centralnego Zarządu Kół Polek Związku Polaków Elżbieta Gazda, Chief Executive Officer Wawel Villa Jon Grayson, Dyrektor Wawel Villa i opiekun Muzeum Orlińskiego Jerzy Kowalczyk, Prezes Koła Pań “Nadzieja” Aniela Gańczak, Maestro Andrzej Rozbicki, Naczelny Architekt Pl 114 SWAP Wojtek Stasieczek, Opiekun Duchowy Rodziny Radia Maryja w Północnej Ameryce O. Jacek Cydzik, były Radny Miasta Toronto Chris Korwin Kuczyński, Media: Tadeusz Lis i Andrzej Kumor.

W przemówieniach podkreślane były niezwykłe zdolności dowodzenia gen. Andersa. Generał pokazał geniusz dowódcy w wyjątkowo skomplikowanym działaniu operacyjnym. Bitwa udowodniła, że Polacy są zdeterminowani do walki z opresją, a na straży zasad moralnych stoi kościół.

Były podziękowania za pamięć o żołnierzach tej bitwy i wszystkich bitew. Żołnierze walczyli, choć wiedzieli, że nie wrócą już do Polski. Poświęcili wszystko w imię wolności narodu. Mocnym akcentem było przypomnienie I zlotu ZHP we Włoszech w 25 rocznicę Bitwy o Monte Cassino. Miało tam miejsce uroczyste przejęcie sztandarów z rąk kombatantów przez harcerzy i harcerki.

Po refleksjach nad historią nastąpiły refleksje nad teraźniejszością. Dziękowano weteranom za zachowanie tradycji, za szkoły, harcerstwo i wierność kościołowi. Mówiono o modernizacji sił zbrojnych, roli Polski w NATO i gwarancji wolności i suwerennosci. Poruszone też zostały najtrudniejsze sprawy niepokojące nasz naród obecnie. Dbanie o wizerunek Polski i Polaków na świecie jest obowiązkiem Polonii, Kongresu i Rady Polonii Świata.

Odczytane zostaly gratulacje, które przysłał lider konserwatywnej partii Kanady Andrew Scheer. Pan Konsul Generalny wręczył weteranom medale, wydane z okazji 100-lecia odzyskania niepodleglości przez Polskę. Podczas uroczystości oglądać można było trzy wystawy. Wystawę Monte Cassino przygotowała Federacja Polek. Kącik upamiętniający Żołnierzy Wyklętych, a przy tym medale i monety związane z II wojną światową po czas obecny, prezentował komendant Grzegorz Waśniewski. Wystawę przygotowaną na 20-lecie wstąpienia Polski do NATO przywiózł pan Mikołaj Cholewicz.

Krótki występ zespołu „Polskie Klimaty” zakończył część oficjalną. Zespół nie zszedł ze sceny, pozostał aby śpiewem wzbogacić liturgię Mszy Świętej.

Mszę Św. odprawił o. Jacek Cydzik. Słowo Boże oparte było na przykazaniu o miłosci bliźniego. „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”. Niech Polska żyje w naszych sercach, niech czerwone maki nigdy nie zwiędną.

Po Mszy Świętej zostały złożone wieńce i kwiaty pod pomnikiem Bohaterów Bitwy o Monte Cassino. Składali je: polskie placówki w Kanadzie, KPK, Pl 621 RCL, SWAP Oshawa, FPwK, ZHP, KPK Niagara, Placówka 114 SWAP, Koło “Nadzieja”, ZNPwK Gm.1, ZPwK, SIPwK, “Orzeł Strzelecki”, FDzPwK.

Marek. J. Gołdyn Foto / Euro Canada News

Zrobiono kilka pamiątkowych zdjęć i zaproszeni goście udali się do sali hetmańskiej. W parku zaczęła się zabawa z zespołem „Impuls”.

Park zmienił wystrój. Rozległe zadaszenie przybrało juz formę gmachu z mocnymi ścianami, oknami i obszernym wejściem. Do pomnika, stojącego na wzgórzu, prowadzi szerokie kamienne podejście schodkowe z podestem przy pomniku. Posadzone zostały nowe dęby. Jest więcej zmian i więcej się planuje. Lato przed nami. Piękny polski park, starannie utrzymany przez Placówkę 114 SWAP na kanadyjskiej ziemi, czeka.

Krystyna Sroczyńska, Komisja Informacji KPK OT

Fot. Maria Świętorzecka

Marek. J. Gołdyn Foto / Euro Canada News