W poniedziałek 27 stycznia 2025 roku mija 80 lat od oswobodzenia przez oddziały Armii Czerwonej niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau, w którym Niemcy zamordowali ok. 1,1 mln kobiet, mężczyzn i dzieci. Zgodnie z informacjami Muzeum Auschwitz-Birkenau ok. 1 miliona z nich stanowili Żydzi, zamordowano również ok. 70 tys. Polaków, 18 tys. Romów, 14 tys. sowieckich jeńców wojennych i około 12 tys. więźniów innych narodowości. W 80. rocznicę hołd ofiarom obozu Auschwitz oddał m.in. prezydent Andrzej Duda.
W 2009 roku Instytut Pamięci Narodowej podał naukowo zweryfikowane dane. Podczas II wojny światowej z rąk niemieckiego okupanta zginęło 2.8 miliona obywateli polskich narodowości żydowskiej i niemal tyle samo 2.76 mln. obywateli RP narodowości polskiej. Najbardziej znany na Zachodzie obóz koncentracyjny Auschwitz zaczyna swoją „działalność” w czerwcu 1940 roku jako reakcja na „przeludnienie” w innych więzieniach zapełnianych Polakami uznanymi przez niemieckie władze okupacyjne za „przeciwników niemczyzny” i polnische Fuhruhgsschicht (polską warstwę przywódczą). 14 czerwca 1940 roku do KL Auschwitz przywieziono pierwsza grupę 728 Polaków, więźniów politycznych z Tarnowa. Byli wśród nich żołnierze Wojska Polskiego z wojny obronnej 1939, członkowie powstających w podziemiu organizacji niepodległościowych zanim powstało ZWZ i AK. Głownie ludzie młodzi, studenci, gimnazjaliści a wśród nich grupa polskich Żydów obywateli RP. Wszystkich zaliczano do kategorii więźniów politycznych. Otrzymali numery obozowe od 31 do 728. Wojnę przeżyło tylko 298 z nich.
Pierwsze 30 numerów obozowych otrzymali kryminaliści z obozu Sachsenhausen pełniących role „funkcyjnych”.
Sześć dni później podobny transport przybył z Krakowa i tak już rutynowo docierały kolejne transporty Polaków, a 22 września 1940 roku wraz z 1705 więźniami Pawiaka bramę obozu przekroczył ppor. Witold Pilecki.
Od 1942 roku KL Auschwitz-Birkenau był znaczącą częścią niemieckiej machiny niszczenia narodu żydowskiego jako realizacja „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Żydzi stanowili 90 % ofiar tego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady.
Na terenie b. obozu, 27 stycznia odbyły się uroczystości 80 rocznicy oswobodzenia KL Auschwitz z udziałem prezydenta RP Andrzeja Dudy. Oto fragmenty wystąpienia Prezydenta.
Polacy są strażnikami pamięci o takich miejscach jak były obóz Auschwitz, by ta pamięć nie zginęła, a przez nią świat nie pozwolił na to, by doszło do katastrofy ludzkości – podkreślił prezydent Andrzej Duda, który na terenie byłego obozu Auschwitz oddał hołd ofiarom.
„My, Polacy, na których ziemi okupowanej wtedy przez hitlerowskich Niemców, Niemcy zbudowali ten przemysł zagłady i ten obóz koncentracyjny, jesteśmy dzisiaj strażnikami pamięci” – powiedział prezydent Duda, który złożył wieniec przed Ścianą Straceń w b. obozie Auschwitz I wspólnie z ocalałymi – byłymi więźniami niemieckich nazistowskich obozów. W poniedziałek mija 80. rocznica oswobodzenia obozu Auschwitz-Birkenau przez oddziały Armii I Frontu Ukraińskiego, wchodzące w skład Armii Czerwonej.
Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że bycie strażnikami pamięci jest – w pewnym sensie – kontynuacją misji rtm. Witolda Pileckiego, który raportował o obozie Auschwitz. W 1940 r. Pilecki dobrowolnie dał się zatrzymać Niemcom, by dotrzeć do KL Auschwitz i zebrać informacje o obozie i utworzyć tam organizację konspiracyjną. „By (…) móc zanieść to świadectwo aliantom zachodnim, po to, by zaświadczyć co robią na okupowanych przez siebie ziemiach, co robią z podbitymi narodami hitlerowscy Niemcy” – dodał.
„My dzisiaj – jako w jakimś sensie spadkobiercy rotmistrza Pileckiego – sprawujemy pieczę nad tymi miejscami. Polska o te miejsca dba właśnie po to, by pamięć nie zginęła, by nie zagasła, by zawsze pamiętano i by przez tę pamięć właśnie nigdy więcej świat nie pozwolił na to, aby doszło do takiej dramatycznej katastrofy ludzkiej, a ściśle mówiąc katastrofy ludzkości. Bo to, że przedstawiciele jednego narodu mogli wyrządzić tak straszliwe, niewyobrażalne krzywdy innym narodom, a zwłaszcza narodowi żydowskiemu to jest coś, czego w dziejach ludzkości wcześniej nie było i m.in. po to ta pamięć jest pielęgnowana, by nigdy już więcej nie nastąpiło” – powiedział prezydent Andrzej Duda.
Przypomniał też, że 27 stycznia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ustanowiony w 2005 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. „Dlatego, że jak dobrze wiemy obozy koncentracyjne, a przede wszystkim obozy zagłady takie jak Auschwitz-Birkenau, a w szczególności Birkenau, zbudowane zostały po to, by realizować zagładę narodu żydowskiego. Taki był plan, zbrodniczy plan Hitlera, taki był zbrodniczy plan nazistowskich Niemców w czasie II wojny światowej, by dokonać ich zagłady” – mówił.
„Upamiętniamy zatem dzisiaj wśród tych wszystkich, którzy zostali pomordowani podczas Holokaustu także i ponad trzy miliony obywateli polskich narodowości żydowskiej, którzy zostali przez Niemców w czasie II wojny światowej zabici” – podkreślił prezydent Andrzej Duda. Cześć pamięci wszystkim pomordowanym. Cześć pamięci wszystkim, którzy zmarli, cześć pamięci wszystkim, którzy cierpieli. Wieczne odpoczywanie racz im dać Panie” – powiedział prezydent Andrzej Duda.
Oprac. J. Cytowski.
Komisja Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków KPK OT
Wykorzystano fragmenty publikacji-„Wszystko co Najważniejsze